Husker du?

Hvor mange ganger har jeg ikke tenkt at jeg skulle ha spurt mor og far om noe. For jeg har glemt, og det har de rundt meg også. Om vi i det hele tatt har visst. For vi må bare innrømme det, vi var ikke så veldig interessert i å høre hva foreldre og besteforeldre fortalte oss da vi var små, de fleste av oss.

Men vi kan gjøre noe for at de som kommer etter oss kan få del i det vi husker. Vi kan skrive ned våre minner slik at de blir en del av familiens historie, også når vi ikke er der for å fortelle. Finn fram ei skrivebok, eller ta tastaturet fatt, og skriv dine minner! Vet du ikke hvor du skal begynne, kan du få hjelp av boka "Husker du".

I "Husker du" finnes minner fra Skudeneshavn fra mange, mange tiår. Der er minnene til Laurentze Møller, født 1861, Josef G Larssen, født i 1919, far, Rolf Høines, født i 1925 og meg, født i 1957.

Bak i boka er det 16 sider der du kan skrive dine minner. F.eks. om da du lærte å svømme:

Om mange av oss skriver våre minner på disse 16 sidene, og gir dette til våre etterkommere, vil en stor skatt være tatt vare på. Kanskje en fin julegave? Eller en ekstra gave til konfirmanten?

For at mange skal ta i bruk minneboka, har jeg en pakkeløsning:

1 bok, kr 100 + porto kr 100,-

2 bøker, kr 250 inkl porto

3 bøker, kr 350, inkl porto

4 bøker, kr 400 inkl porto 

Videre + 50 kr for hver bok

Lykke til med skrivinga.

Boka får du hos meg: sms 98060938 eller på Messenger

 

Bøker søkjer lesar.

Den siste romanen i serien er TAP, no kr 200,-

Det er utfordrande tider for eksport og skipsfart. I Skippergarden er det likevel ein mann som dukkar opp på trappa ein dag, som skaper mest uro,

Forteljinga har også med forliset av barken Anna Howitz.

Tidlegare bøker:
Kr 150.-- Alt vel, historisk roman om Skudenesskøyter på det første Islandsfisket og dei som gjekk heime og venta. Les meir om boka her.

Kr 100 - Garborg og Skou - forskjell på folk? - om odelsguten og omstreifarguten som møttest i ulike periodar av livet, med ulik bakgrunn og ulik lagnad. Les meir om boka her.

Kr 100 - for  heftet eller boka der far, Rolf Høines, med fleire, fortel Skudeneshistorie:

* Med handemakt og hestekraft
* Husker du?

Kr 200,- Blåstrømpe, roman frå Skudeneshavn om tenestejenta frå Stavanger som blir skipperfrue.

Kr 50,-Sommarfuglboka Håp.

Ei lita gåvebok i to deler. Første del fortel om Den eine og Den andre som trur mørkret kjem, men som opplever den store forvandlinga. Andre delen gir ein oversikt over korleis sommarfuglen har vore brukt som symbol i ulike kulturar og til ulike tider,

Porto kr 70

Gi lyd om du vil ha ein pakke i posten: SMS til 98060938 / post@marittotland.no

Den vesle boka Meir enn ord er ei samling av maleria mine med korte tekstar. Kr 150.

Boka

HÅP

Marit Elisebet Høines Totland

Tekst og illustrasjon

Nauthydlaren bok og bilde, Valen 2017                  

Copyright: Nauthydlaren, post@marittotland.no         

ISBN 978-82-995598-6-7

Nynorsk

Det var god plass på Den grøne greina, både til Den eine og Den andre.

Den eine hadde så vidt stukke hovudet ut av skalet, då han såg Den andre som allereie var i gong med det første måltidet sitt.

«Velkommen til Den grøne greina,» sa Den Andre. «Her har me det fint. God, frisk mat så langt auget kan sjå.» 

«Her vil eg leva og bu all mi tid,» sa Den eine ein dag.

«Hadde det berre vore så vel,» sa Den andre. «Men nei, det kjem nok andre tider. Eg har høyrt rykte om at det frie livet vårt her på Den grøne greina vil ta slutt ein dag.»

«Nei, kva seier du? Kvifor skulle det ta slutt? Her er mat nok for lange tider.»

«Det er ikkje maten det skal komma til å stå på. Me kjem ikkje til å trenga mat i den tida eg tenkjer på. Me kjem til å vera stengde inne i eit lite rom.

Utan utsikt.

Utan sol.

Ja, utan alt det som er godt her i livet,» 

sa Den andre, mens han løfta hovudet og såg utover det frodige bladverket. 

«For noko tull,» sa Den eine.

«Slik kan det ikkje vera. Ingen skal få stengja meg inne i eit mørkt rom i alle fall.»

Ein dag slutta dei begge å eta og tok til å spinna ein vegg rundt seg.

Ingen av dei sa noko.

Korkje Den eine eller Den andre tenkte over kva dei gjorde heller. Akkurat då var det ikkje noko å grubla over.

Snart var både Den eine og Den andre ute av syne, både for ven og uven.

Fuglane som var ute etter mat, viste inga interesse for dei der dei hang som inntørka lauv på greina.

Gartnaren som stelte hagen, og som hadde sett  vinter og vår komma mange gonger,

han visste at dei var der,

sjølv om han ikkje såg dei.

Og han visste at det ville komma nye tider.

Innafor det tørre, harde skalet skjer det noko.

Det som har vore, forsvinn.

Noko nytt blir til.

Noko lear på seg på Den grøne greina, enda det er heilt vindstille. Der svaiar det, virrar rundt seg sjølv, det vesle avlange skalet som alle trudde var eit visna lauv.

Så brest det, og noko mørkt kjem til syne. Den eine vrikkar seg ut. Finn eit godt feste på greina. Strekkjer ut små, tynne venger.

Blir ståande.

Lenge.

Til kraft og styrke når heilt ut i vengespissen, og vengene faldar seg ut.

Så slepper han taket.

Svever utover hagen.

Gult,

blått,

grønt,

lilla,

fiolett

og raudt

strålar i mot han frå planter og buskar,

sterkare enn han kunne hugsa at fargar kunne stråla.

Tilbake på greina får Den eine auge på Den andre. Han sit i toppen på ein busk midt i hagen.

Og han er ikkje åleine. Nesten på kvar blom sit det ein slektning.

Dei nyt alle det herlegaste måltid,

med søt og saftig nektar.

Gode og mette, tar dei vengene fatt, 

både Den eine og Den andre.

Løftar seg oppover. Over hekken

og langt bortover…

Langt og lengre

enn dei før hadde trudd

det fantes

noko som helst.

***************

Denne vesle historia om sommarfuglane er sprungen ut av bibelverset Fil 3.10:

Då kjenner eg han

og krafta av hans oppstode, …

*********************************************************************************

Sommarfuglen

Som Symbol

Sommarfuglen er brukt som symbol i mange kulturar. Her til lands har han vore brukt som symbol på det kristne håpet i svært lang tid.

Eit symbol kan fortelja meir enn ord, og sommarfuglen, den vevre skapningen som kan sprengja seg ut til nytt liv, er ein kontrast som gir nye tankar og skaper nye bilde.

Sommarfuglen er symbol både på Jesu seier over døden og håpet om det nye livet

når dagane her er talte.

Elisabeth Litlehamar har mala Forvandlinga i Jesus: 

Trykt med løyve frå Elisabeth Litlehamar

I landet vårt er det gravminna som tydelegast fortel at sommarfuglen har vore nytta som kristent symbol. På jernkrossar frå attenhundretalet kunne det vera ein sommarfugl, gjerne ein som var på veg ut av kokongen.

I dag er sommarfuglen eit av motiva prestane kan velja å ha på prestedrakta si.

Sommarfugleffekten

«Vengeslaga

frå ein sommarfugl

i Brasil

kan utløysa

ein tornado

i Texas»

Uttrykket sommarfugleffekten oppstod då den amerikanske meteorologen Edward Lorenz brukte sommarfuglen som bilde for å forklara kor vanskeleg det er å gi pålitelege langtidsvarsel. Små endringar ein stad kan forplanta seg å gi store verknader ein annan stad lenge etterpå.

Kjelde: Store norske leksikon

«Så kommer dagen

da alt hat skal smelte»

Ronald Fangen

Fly, sommerfugl, fly!

Fly sommerfugl, fly.
La vinden få føre deg dit den vil.
Se, det er morgengry.
Bre ut dine vinger og fly.
Du er født til å fly
dine vinger er sterke,
de bærer deg høyere dag etter dag.
Din kropp har et segl
med oppstandelsens merke,
seierens tegn fra et dødelig slag.
Du er født til å fly,
la din frihet få skinne
til andre som ennå er sperret inne.
Fly sommerfugl, fly.
La vinden få føre deg dit den vil.
Se, det er morgengry.

 Bre ut dine vinger og fly.
Ingen kan lenger holde deg bundet.
Du er fri fra alt det du engang var.
Du trodde du tapte, men så har du vunnet.
Ditt liv er en dans mot en himmel så klar,
og vinden er god, den fører deg med seg,
den fører deg ut så livet kan spre seg.
Fly sommerfugl, fly.
La vinden få føre deg dit den vil.
Se, det er morgengry.
Se, du er født på ny.
Se, det er morgengry.
Bre ut dine vinger og fly!

Tore Thomassen

Trykt med løyve frå Tore Thomassen tekst&musikk

Sommarfugl i vinterland

Halvdan Sivertsen utvida bruken av sommarfuglen som symbol med songen Sommerfugl i vinterland.

Dermed kom sommarfuglen i vinterland også på lerretet.

Håpet i Bibelen

Salme 62,6

Profeten Jeremias 29,11

Romarane 8,18-25

1. Korintar 13,13

Efesarane 1,18-22

Hebrearane 6,18-20

1.Peters brev 1,3-5

Sommarfuglen i leksikon

Sommarfuglen har fullstendig forvandling med livssyklus i fire stadier: egg-larve-puppe-sommarfugl. Stadiene er svært forskjellige og finn stad i ulike miljø og under ulike levekår. Berre i det siste stadiet har han venger.

Den utvendige forvandlinga til sommarfugl er dramatisk; med nye føter, venger og følehorn. Innvendig i puppen er endringa så godt som total. Nervesystemet og andedrettskanalane er vidareutvikla, synet betre og hjartet er blitt større.
Kjelde: artsdatabanken.no og illvit.no

***********************************

Denne vesle boka, 14x14 cm, er tenkt som ei gåvebok, til oppmuntring og ettertanke.
Den kan kjøpast for kr 50 pr stk + porto hos meg: marit.totland@knett.no
Nokre somarfugmotiv er også blitt til doble kort. Dei finn du: her

Kjenner me igjen nasjonalsosialismen når den dukker opp?

Det er lett å døma nazismen. Det er ikkje mange som vil stå fram og forsvara ein slik ideologi. Men nokon gjer det. Også i 2021. Også i Norge.
Det går an å byggja på arven frå nasjonalsosialismen uten at den er gjenkjenneleg ved første møte. Også i dag. Også I Norge.
Spørsmålet er då om me er i stand til å avsløra dette? Eller har med utelatt ein del av historiefortellinga som gjer at me tilslører alvoret? Eller: Har vår felles erindring blitt slik at krigens brutalitet og alvor er kommen på avstand? Har me latt vera å snakka om kva konsekvens det fekk at me hadde omtrent like mange nazistar i landet under krigen som me hadde motstandsfolk? Og liker me ikkje å vita kva konsekvens det fekk, både for okkupasjonen og for enkelte som ble angitt av de lokale nazistar, at dei fleste hadde ein nazist i bygda, ja, i familien?

"Ein gong må me leggja det heile, bak oss," blir det sagt. Ja. Men ikkje slik at me ikkje kjenner att tendensane når dei dukker opp att, slik Odd-Bjørn Fure argumenterte då han reagerte på Irvings forsøk på å bagatellisera jødane sin lagnad, og nordmannen Hans Fredrik Dahl roste bøkene hans:

Dersom norske historikere hadde gitt jevnlige bidrag til pressen om forskningen om nasjonalsosialismen, hadde Dahls artikler knapt vært tenkelige. De forutsetter et kunnskapsvakuum  Odd-Bjørn Fure: Kampen mot glemselen, Universitetsforlaget AS, 1997

Det er lett å vera enig med Fure om at eit kunnskapsvakum legg vegen open for tilslørt ideologi. Men har Fure rett i dag? Sitatet er frå 1997. Er historikarane ved universitetsmiljøene for passive?

Og eg undrast: Er vår motvilje mot å snakka om at vanlege nordmenn gjekk fienden sitt ærend så sterk, at kommande generasjonar ikkje får vita at me, ja, Kari og Ola nordmann, i ein gitt situasjon er i stand til å gå andre vegar enn det dei fleste trur?

Fordi eg har eit skriveprosjekt på gong, er eg interessert i innspel på spørsmåla som er skisserte her. Gjerne på epost: post@marittotland.no